Wszystko co musisz wiedzieć o płacy minimalnej w 2023 roku!

źródło własne

We wtorek 13 września Premier Mateusz Morawiecki oraz Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marlena Maląg potwierdzili wzrost pensji minimalnej dwa razy w 2023 roku . Według rozporządzenia rządu 1 stycznia 2023 roku płaca minimalna wyniesie 3490 zł brutto, a minimalna stawka godzinowa wyniesie 22,80 zł. Jednak to nie wszystko. 1 lipca 2023 roku płaca minimalna wzrośnie po raz drugi, tym razem do 3600 zł brutto miesięcznie, co daje 23,50 zł na godzinę. Jak poinformowano w trakcie konferencji prasowej, po decyzji rządu na podwyżki może liczyć ponad 3 miliony pracowników. W dzisiejszym artykule opisujemy wszystko, co warto wiedzieć o najniższej krajowej w 2023 roku. Czytaj dalej, a my rozwiejemy wszystkie wątpliwości.

Minimalne wynagrodzenie — co mówi prawo o płacy minimalnej?

Płaca minimalna to minimalna krajowa stawka za pracę w konkretnym wymiarze czasowym, który zapisany jest w umowie. Wynagrodzenie minimalne jest zagwarantowane na podstawie przepisów Ustawy o minimalnym wynagrodzeniu, a dokładniej w Art. 6, który mówi:

„Wysokość wynagrodzenia pracownika zatrudnionego w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy nie może być niższa od wysokości minimalnego wynagrodzenia”. Z kolei w art. 13 Kodeksu pracy czytamy, że „Pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę”.
Dokument Ustawy o minimalnym wynagrodzeniu znaleźć można na https://isap.sejm.gov.pl/

Kwota minimalnego wynagrodzenia przysługuje każdemu pracownikowi, który zatrudniony jest na umowę o pracę lub umowę zlecenie. Dotyczy to każdej osoby, niezależnie od kwalifikacji, doświadczenia czy umiejętności. Warto zaznaczyć, że osoby zatrudnione na umowę o dzieło nie obowiązuje stawka minimalna, ponieważ umowa ta nie jest objęta Ustawą o minimalnym wynagrodzeniu o pracę.
13 Września 2022 roku na konferencji prasowej Premiera Mateusza Morawieckiego oraz Minister Rodziny i Polityki Społecznej Marlena Maląg wydano rozporządzenie, w którym określono stawki minimalne na rok 2023. W dokumencie datowanym na 15 września 2022 roku, możemy przeczytać:

Na podstawie art. 2 ust. 5 ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U.

z 2020 r. poz. 2207) zarządza się, co następuje:

Dokument rozporządzenia znaleźć można na https://isap.sejm.gov.pl/

Z powyższego wynika, że stawka minimalna 1 stycznia przyszłego roku wzrośnie o prawie 16% w porównaniu z rokiem 2022, następnie będzie ona wyższa o prawie 20%. Będzie to zatem najwyższa podwyżka płacy minimalnej w historii.

Dlaczego płaca minimalna wzrośnie dwukrotnie w 2023 roku?

Jak każda osoba pracująca pewnie zdajesz sobie sprawę, że każdego roku kalendarzowego rośnie minimalne wynagrodzenie za pracę. Jednak w normalnych okolicznościach jest to tylko jednorazowa podwyżka, a z kolejną musimy czekać do następnego stycznia. Dlaczego w roku 2023 wzrośnie ona dwukrotnie?
Podwyższenie minimalnych kwot nie jest pomysłem rządu i nie jest bezpodstawne. Ta procedura wynika z Ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę. Dokładniej o zaistniałej sytuacji przeczytamy w Art. 3, który mówi:

Jeżeli prognozowany na rok następny wskaźnik cen, o którym mowa w

art. 2 ust. 2 pkt 3, wynosi:

1) co najmniej 105% – ustala się dwa terminy zmiany wysokości minimalnego

wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od dnia 1

stycznia i od dnia 1 lipca;

2) mniej niż 105% – ustala się jeden termin zmiany wysokości minimalnego

wynagrodzenia oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej: od dnia 1

stycznia.

Dokument Ustawy o minimalnym wynagrodzeniu znaleźć można na https://isap.sejm.gov.pl/

Wskaźnik cen to średnioroczny wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem, ogłoszony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”. W przyszłym roku wyniesie on blisko 110%.Jak mogliśmy odczuć przez prawie cały rok, ceny wzrosły diametralnie, a szalejąca inflacja nie daje nam spokoju i obecnie wynosi prawie 18%. Oczywiście jest to wartość średnia, ponieważ wzrost cen poszczególnych towarów jest o wiele większy, np. ceny energii elektrycznej czy żywności. Dlatego przez zaistniałą sytuację płaca minimalna w 2023 roku wzrośnie dwukrotnie.

Na co wpłynie wzrost pensji minimalnej?

Wzrost płacy minimalnej to nie tylko więcej pieniędzy w kieszeniach Polaków. Ta podwyżka spowoduje również wzrost innych świadczeń związanych ze stosunkiem do pracy. W przyszłym roku wzrośnie m.in.:

  • wynagrodzenie za czas przestoju,
  • kwota wynagrodzeń wolna od potrąceń,
  • dodatek za pracę w porze nocnej,
  • kwota minimalnego odszkodowania należnego pracownikowi za naruszenie wobec niego zasady równego traktowania czy stosowanie mobbingu
  • kwota maksymalnej wysokości odprawy pieniężnej z ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
  • wynagrodzenie za miesiąc, w którym pracownik nie świadczy pracy ze względu na rozkład czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Z czego składa się płaca minimalna? Jakie elementy nie wpływają na jej wysokość?

Na minimalne wynagrodzenie za pracę składają się wynagrodzenie zasadnicze i dodatki zawarte w umowie. Jednak warto zaznaczyć, że pensja zasadnicza nie jest równa pensji minimalnej. Z czego jeszcze składa się najniższa krajowa? Do jej składowej należą:

  • pensja zasadnicza,
  • wyrównania do minimalnej płacy za pracę,
  • premie i nagrody uznaniowe,
  • dodatki stażowe,
  • dodatki z posiadania wysokich kwalifikacji, znajomości języków obcych, czy wykonywania zadań w warunkach szczególnych,
  • dodatki wyrównawcze,
  • czynności wykonywane poza godzinami pracy,
  • odszkodowania,
  • ekwiwalenty pieniężne za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

Istnieją również składowe, które nie mają wpływu na wysokość płacy minimalnej, a są nimi:

  • odprawy pieniężne z tytułu przejścia na emeryturę,
  • zapłata za pracę w godzinach nadliczbowych i nocnych
  • kwoty wynagrodzenia za wykonanie zleceń w umowach cywilnoprawnych, przy jednocześnie obowiązującej umowie o prace,
  • zasiłki chorobowe,
  • nagrody jubileuszowe,
  • wynagrodzenia z tytułu honorariów,
  • świadczenia z tytułu korzystania z praw autorskich,
  • należności wynikające z odbycia podróży służbowych.

Ile wynosi płaca minimalna w zależności od czasu pracy?

Wyższe wynagrodzenie w 2023 roku ustalane jest przez Radę Ministrów i dotyczy gwarantowanej wysokości wynagrodzenia za pracę w pełnym wymiarze godzin. To oznacza, że pracownik zatrudniony na umowę o pracę i pracujący w 8-godzinnym systemie pracy, przez 5 dni w tygodniu, nie może otrzymać wynagrodzenia niższego niż najniższa krajowa brutto.

W przypadku wykonywania pracy w niepełnym wymiarze godzin, minimalne wynagrodzenie będzie wyliczane proporcjonalnie do faktycznego czasu pracy, który zapisany jest w umowie. Według tego, najniższa krajowa na rękę wyniesie:

  • 3490/3600 zł - pełny etat
  • 2617.5/2700 zł - 3/4 etatu
  • 1745/1800 zł - 1/2 etatu
  • 1163/1200 zł - 1/3 etatu
  • 872.5/900 zł - 1/4 etatu

Warto zaznaczyć, że w razie braku wypłacalności pracodawcy (np. w przypadku bankructwa przedsiębiorstwa), pracownik ma zapewnione minimalne wynagrodzenie za pracę, a wypłacane jest z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Jak kształtowała się płaca minimalna i stawka godzinowa na przestrzeni lat?

W październiku 2002 r. weszła w życie Ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę i do dzisiaj, na jej podstawie, ustalana jest najniższa krajowa. Jednak pojęcie minimalnej stawki godzinowej zostało wprowadzone 12 września 2017 r. przez rozporządzenie Rady Ministrów.

Stawki najniższej krajowej brutto na przestrzeni lat kształtowały się w ten sposób:

2017 r. - 2000 zł

2018 r. - 2100 zł

2019 r. - 2250 zł

2020 r. - 2600 zł

2021 r. - 2800 zł

2022 r. - 3010 zł

Minimalne stawki godzinowe brutto, które przysługują osobom zatrudnionym na umowe zlecenie kształtowały się przez ostatnie lata w ten sposób:

2017 r. - 13,00 zł

2018 r. - 13,70 zł

2019 r. - 14,70 zł

2020 r. - 17,00 zł

2021 r. - 18,30 zł

2022 r. - 19,70 zł

Czy płaca minimalna jest kwotą wolną od potrąceń?

Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta - oczywiście, że tak! Kwota wolna od potrąceń jest mechanizmem służącym ochronie wynagrodzenia pracownika przed zbyt dużymi potrąceniami z wypłaty. Wysokość kwoty wolnej od potrąceń ustalają przepisy. Podstawą prawną jest Kodeks pracy. W przypadku podniesienia płacy minimalnej, rośnie również kwota wolna od potrąceń.

Czy istnieje konieczność podpisania nowej umowy?

Gdy w życie wejdzie rozporządzenie o podniesieniu kwoty minimalnego wynagrodzenia, wówczas pracodawca ma obowiązek sporządzić aneks do umowy, który zawierać będzie informację o nowym wynagrodzeniu. Wyjątkiem jest moment, w którym w umowie widnieje zapis informujący o otrzymywaniu minimalnego krajowego wynagrodzenia.

Jak wzrost wynagrodzenia wpłynie na przedsiębiorców?

Wzrost minimalnej stawki godzinowej w 2023 roku nie dotyczy tylko osób zatrudnionych, ale również przedsiębiorców. W końcu to oni są tymi, którzy to wynagrodzenie wypłacają. Wliczając składki ZUS, to średni wzrost wynagrodzenia wyniesie nawet 745 złotych. Oznacza to podwyżkę o około 23% rok do roku.

Średnio, miesięczne wynagrodzenie brutto pracowników wzrośnie o 535 złotych, a to oznacza wzrost wypłat "na rękę" o 365 złotych. W związku z tym firmy zatrudniające pracowników na najniższą krajową będą musieli zwiększyć budżety na wynagrodzenia. To w konsekwencji może doprowadzić do wzrostu cen produktów i usług oferowanych przez przedsiębiorstwa. Poniżej przedstawiamy czytelną tabelę pensji minimalnej.

Płaca Minimalna 2023r - tabela.png

Wzrost pensji minimalnej w 2023, a wysokość składek ZUS

Wzrost wynagrodzenia minimalnego 2023 oznacza dla pracodawcy także wyższe składki ZUS. Warto jednak dodać, że przedsiębiorcy, którzy dopiero rozpoczynają prowadzenie własnej działalności, mogą korzystać z preferencyjnej wysokości składek ZUS przez pierwsze 24 miesiące od założenia przedsiębiorstwa. Podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia ZUS (bez składki zdrowotnej) to 30% wysokości minimalnego wynagrodzenia. Po 1 Stycznia 2023 roku podstawa preferencyjnego ZUS wzrośnie do 1047 zł, a po 1 Lipca — do 1080 zł. Obecnie wynosi ona 903 zł, zatem wzrost podstawy składek ZUS wyniesie nawet 20%.
W 2023 roku za mały ZUS, w pierwszej połowie roku, przedsiębiorcy zapłacą 331,36 zł, a w drugiej już 341,72 zł. Zliczając opłaty za cały rok, ludzie prowadzący działalność gospodarczą zapłacą w ciągu roku prawie 600 zł więcej składek ZUS. Obecnie mały ZUS wynosi 285,71 zł miesięcznie, nie licząc składki zdrowotnej. Poniżej przedstawiamy tabele z wyszczególnionymi składkami i kwotami, z którymi będziemy musieli liczyć się w przyszłości.

Mały ZUS 1.01.23.png

Mały ZUS 1.07.23.png

Dlaczego warto zainwestować w ubezpieczenie?

Jesteś przedsiębiorcą, albo pracownikiem? W obu przypadkach będziesz potrzebował odpowiedniego zabezpieczenia siebie i swoich bliskich, w razie niekorzystnych wydarzeń losowych. Wypadki zdarzają się każdemu, a nawet najbardziej wysportowana i najzdrowsza osoba może zachorować. Nasi partnerzy oferują szeroki wachlarz ubezpieczeń, w tym polisę OC, NNW, zdrowotną, oraz ubezpieczenie na życie, które pozwolą spokojnie spać Tobie i Twojej rodzinie. Skontaktuj się jednym z naszych doradców, który pomoże znaleźć najkorzystniejszą ofertę dla Ciebie.