EKUZ - co obejmuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?

Wyjeżdżasz za granicę? Koniecznie zaopatrz się wcześniej w EKUZ, czyli Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego. To bezpłatny dokument, który można wyrobić od ręki w dowolnym oddziale NFZ lub złożyć wniosek o jego wyrobienie przez internet. Zapewnia podstawową ochronę medyczną w krajach UE. Jednak tylko w takim zakresie, w jakim publiczna opieka zdrowotna oferowana jest obywatelom danego kraju. Sprawdź, jak wyrobić EKUZ, kto może złożyć wniosek o EKUZ dla dziecka oraz jak długo karta będzie ważna po jej otrzymaniu.

Z artykułu dowiesz się:

1. Czym jest karta EKUZ?
2. W jakim zakresie działa Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?
3. Jakich sytuacji nie obejmuje EKUZ?
4. Jak wyrobić kartę EKUZ?
5. Jaki jest koszt wyrobienia EKUZ?

Karta EKUZ - co to jest?

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego to dokument, który upoważnia nas do korzystania z publicznych świadczeń zdrowotnych za granicą. Swoim zasięgiem obejmuje wszystkie państwa Unii Europejskiej i EFTA. Posiadacze karty mają pewność uzyskania darmowej pomocy medycznej, ale trzeba wiedzieć, że jest to pomoc w ograniczonym zakresie. Możemy skorzystać tylko z takich świadczeń medycznych, z jakich za darmo skorzystaliby obywatele danego kraju.

Jeśli jakaś usługa jest płatna dla obywateli Hiszpanii, Niemiec czy innego kraju, to będzie płatna również dla Polaków. Nawet jeśli w Polsce dokładnie ta sama usługa jest dla nas bezpłatna. Warto mieć to na uwadze i wyrabiając kartę EKUZ dokładnie sprawdzić jej zakres.

Dodatkowo pamiętajmy, że ochronę EKUZ można rozszerzyć. Co to oznacza? Można wykupić prywatne ubezpieczenie turystyczne, zawierające w sobie ubezpieczenie KL (kosztów leczenia) oraz NNW (następstw nieszczęśliwych wypadków). Nie jest to obowiązkowe ani konieczne w przypadku każdego wyjazdu, ale jeśli planujemy wyjazd na narty, wspinaczkę górską w innym kraju czy uprawianie sportów wodnych, to miejmy na uwadze, że EKUZ nie pokryje kosztów ratownictwa medycznego czy transportu.

W jakim zakresie działa Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego?

EKUZ uprawnia nas tylko do skorzystania z niezbędnego i nieplanowaneo leczenia. To oznacza, że nie możemy wyjechać za granicę na planowaną operację i skorzystać z niej w ramach karty. Jeśli okaże się, że “spodziewaliśmy się” kłopotów zdrowotnych i mieliśmy nadzieję, że uda się skorzystać z pomocy medycznej poza krajem - możemy za to zapłacić.

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego nie da nam także większego zakresu leczenia, niż absolutna podstawa medyczna obowiązująca w danym kraju (w ramach publicznego systemu zdrowia). Jeśli tam, gdzie wypoczywamy wizyta u lekarza jest standardowo płatna, my także za nią zapłacimy - mimo posiadania karty.

Jakich sytuacji nie obejmuje EKUZ?

Koszty akcji ratunkowych, akcji poszukiwawczych, leków, środków medycznych i opatrunków oraz niekiedy (w zależności od kraju) transportu karetką - oto sytuacje, w których nie obejmuje Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego. Przykładowo, jeśli złamiemy rękę podczas jazdy na nartach za granicą, będziemy musieli zapłacić za transport do szpitala (chyba że w danym kraju ta usługa jest bezpłatna także dla jego obywateli). Jeśli zgubimy się na górskim szlaku i konieczne będzie wysłanie zagranicznego odpowiednika TOPR lub GOPR - będziemy musieli zapłacić za koszt akcji ratunkowej.

W sytuacji, w której nie wyrobiliśmy karty, a wymagamy leczenia na wyjeździe, będziemy musieli zapłacić za nie z własnej kieszeni. Zwykłe przeziębienie, czyli konsultacja lekarska oraz kupno leków, może nas kosztować kilkadziesiąt euro. Możemy się jednak ubiegać o zwrot poniesionych kosztów po powrocie do Polski. Stosowny wniosek znajdziemy na stronie internetowej NFZ. Należy go wypełnić i załączyć dowody kosztów leczenia (paragony itp.). Zwrot otrzymamy tylko za leczenie, które podlegałoby refundacji na EKUZ.

A co możemy zrobić, jeśli zachorowaliśmy za granicą, nie mamy karty ubezpieczenia oraz nie stać nas, aby opłacić lekarza? Jedynym wyjściem jest wystąpienie do NFZ o wydanie certyfikatu, który tymczasowo zastąpić kartę EKUZ. Można to zrobić przez internet, i.in. mailem lub przez ePUAP. Takie sytuacje są stresujące, dlatego najlepiej jest wyrobić kartę bezpośrednio przed wyjazdem za granicę.

Ubezpieczenie KL - świetne dopełnienie karty EKUZ

Ubezpieczenie kosztów leczenia to prywatna polisa zdrowotna, która ma znacznie szerszy zakres niż EKUZ. Dzięki temu ubezpieczeniu turystycznemu możemy uzyskać więcej niż podstawową pomoc medyczną. W skład polisy wchodzą porady lekarskie, koszt lekarstw, opatrunków i innych sprzętów medycznych, transport medyczny do Polski i z miejsca zdarzenia do szpitala.

W ubezpieczeniu turystycznym z KL można zawrzeć koszty akcji ratunkowych i poszukiwawczych. Wszystko zależy od tego, jaki zakres polisy wybierzemy. Nawet jeśli weźmiemy zakres podstawowy, to już będziemy ubezpieczeni na większość sytuacji, które pomija EKUZ. Dodatkowo możemy liczyć na całodobową infolinię i pomoc w poszukiwaniu najbliższych lekarzy.

Jak wyrobić kartę EKUZ? Kto może mieć tę kartę?

Europejską Kartę Zdrowia może wyrobić każda osoba, która posiada ubezpieczenie zdrowotne w Narodowym Funduszu Zdrowia i każda nieubezpieczona osoba, która ma prawo do leczenia na podstawie “szczególnych uprawnień”). Mowa tu o dzieciach do 18 roku życia. Nie trzeba więc być osobą zatrudnioną ani pełnoletnią. EKUZ dla dzieci i niezatrudnionych różni się jedynie okresem ważności karty. Ponadto w przypadku małoletnich wniosek o wyrobienie karty EKUZ składa opiekun prawny.

EKUZ można wyrobić:

• składając wniosek przez internet (pocztą elektroniczną, za pomocą platformy ePUAP - konieczne posiadania konta, za pomocą Internetowego Konta Pacjenta),
• osobiście w dowolnym oddziale NFZ (karta wydawana od ręki),
• pocztą tradycyjną, składając wniosek listownie i otrzymując kartę jako przesyłkę.

Co musimy przygotować? Podstawą jest wniosek, który można pobrać ze strony www.nfz.gov.pl. Uczniowie i studenci muszą przygotować dowód potwierdzający fakt uczenia się (legitymację studencka albo uczniowską). Na przesłanie EKUZ pocztą poczekamy kilka dni roboczych. Z kolei w przypadku osobistego wyrabiania karty, otrzymamy ją od ręki.

Ile kosztuje EKUZ i jak długo jest ważna?

Karta ubezpieczenia to bezpłatny dokument. Jej okres ważności zależy od tego, na jakich zasadach jesteśmy ubezpieczeni w NFZ:

• Karta jest ważna 5 lat, jeśli: dana osoba jest na emeryturze, nie jest pełnoletnia i jest ubezpieczona jako członek rodziny, ma własny tytuł do ubezpieczenie, otrzymuje nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Dodatkowo obejmuje to niepełnoletnie osoby nieubezpieczone, ale będące obywatelami Polski.
• Karta jest ważna 3 lata, jeśli: dana osoba jest zatrudniona, prowadzi własną działalność gospodarczą, otrzymuje zasiłek albo świadczenie przedemerytalne.
• Karta jest ważna 18 miesięcy, jeśli: dana osoba otrzymuje rentę, jest ubezpieczona jako członek rodziny (i jest pełnoletnia), jest ubezpieczona jako student, jest uczniem i ma więcej niż 18 lat oraz własny tytuł do ubezpieczenia.
• Karta jest ważna 6 miesięcy, jeśli: dana osoba nie ma ubezpieczenia, ale jest w ciąży/w trakcie porodu i jest obywatelką Polski, nie ma ubezpieczenia, ale jest w ciąży/w trakcie porodu i ma status uchodźcy/zezwolenie na tymczasowy pobyt w Polsce, nie jest pełnoletnia i ma status uchodźcy lub tymczasowe pozwolenie na pobyt w kraju.
• Karta jest ważna 2 miesiące, jeśli: dana osoba jest zarejestrowana jako bezrobotna.
• Karta jest ważna 90 dni, jeśli: dana osoba nie ma ubezpieczenia, ale spełnia kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej.
• Karta jest ważna 42 dni, jeśli: dana osoba nie ma ubezpieczenia, jest w połogu i jest obywatelem Polski.

Jak widać w wielu przypadkach nie trzeba mieć ubezpieczenia zdrowotnego, ale za każdym razem skraca to termin ważności karty. Ponadto zmusza osobę ubiegającą się o kartę o załączenie do wniosku dodatkowych dokumentów potwierdzających opisane sytuacje. W przypadku kupna prywatnego ubezpieczenia turystycznego na konkretny wyjazd nie ma obowiązku przedstawiania tylu dokumentów.

Autor artykułu:
Leszek Osiewacz
Dyrektor Sprzedaży Produktów Życiowych i Zdrowotnych Unilink S.A.