Bezpieczeństwo w górach - zasady wędrowania po górskich szlakach

Zagrożenia w górach to m.in. złe warunki pogodowe oraz upadki. Do większości z nich można się przygotować. Co należy zabrać w góry oraz jakie ubezpieczenie należy kupić przed wyruszeniem na szlak? Sprawdź, jakie działania będą zwiększać twoje bezpieczeństwo w górach.

Z tego artykułu dowiesz się:

1. Na jakie zagrożenia w górach należy się przygotować?
2. Jakie są ogólne zasady bezpieczeństwa w górach?
3. Co ze sobą zabrać, aby zwiększyć bezpieczeństwo w górach?
4. Jak się przygotować do zagrożeń w górach i ich konsekwencji?

Zagrożenia w górach - na co trzeba się przygotować?

Górskie wędrówki to wielka przyjemność, ale aby były bezpieczne, należy się do nich odpowiednio przygotować. Podstawowym zagrożeniem dla wędrujących są ekstremalne warunki pogodowe. Może to być deszcz, mgła (łatwo się zgubić), silne słońce (ryzyko zasłabnięcia), załamanie pogody i wiele innych. Szczególnie niebezpieczne są burze oraz śnieżyce. Im gorsza pogoda, tym łatwiej o upadki i zabłądzenia, które mogą skończyć się tragicznie.

Aby uniknąć braku orientacji w terenie, wychłodzenia, przegrzania oraz upadków należy pamiętać o ogólnych zasadach bezpieczeństwa. Nie bez znaczenia jest też odpowiedni ubiór oraz właściwy wybór sprzętu. Jeśli do tego dodamy zdrowy rozsądek oraz wcześniejsze kupno ubezpieczenia górskiego, to mamy dużą szansę, że z wycieczki przywieziemy tylko piękne wspomnienia.

Bezpieczeństwo w górach - ogólne zasady

Wiele osób nie przestrzega podstawowych zasad bezpieczeństwa podczas górskich wycieczek. Tymczasem samo ich przestrzeganie zmniejsza ryzyko wypadków o średnio 80%. Zatem o czym należy pamiętać, planując wycieczkę w góry?

• Zawsze sprawdzaj prognozę pogodę przed wyruszeniem - zwłaszcza komunikaty lawinowe.
• Zapisz w telefonie numer alarmowy GOPR oraz TOPR (985).
• Zainstaluj bezpłatną aplikację “Ratunek”, udziel jej dostępu do swojej lokalizacji. W razie wypadku wezwiesz pomoc, a ratownicy będą dokładnie wiedzieli, gdzie cię szukać.
• Zawsze informuj kogoś, gdzie idziesz, jakim szlakiem i kiedy planujesz wrócić. Ustal godzinę kontaktu, po której dana osoba ma podjąć działania (jeśli nie wrócisz i nie dasz znaku życia).
• Dodaj dopisek “ICE” w telefonie przy osobach, które mają informacje o twoim stanie zdrowia (alergie, przebyte choroby), aby ratownicy mogli się z nimi skontaktować.
• Nie pij alkoholu w górach.
• Przed wyjazdem przypomnij sobie zasady pierwszej pomocy.

Pamiętaj, aby trasę dopasować do swoich możliwości. Jeśli czujesz, że nie dasz rady samodzielnie wrócić lub się zgubiłeś i nie możesz odnaleźć drogi - skontaktuj się z ratownikami. Nie czekaj na “ostatni moment”, ponieważ nocne akcje ratunkowe są znacznie trudniejsze i mają mniejsze szanse powodzenia.

Co ze sobą zabrać, aby zwiększyć bezpieczeństwo w górach?

Dokładna lista sprzętu zależy od tego, na jaki rodzaj wyprawy się wybieramy. Jednak zawsze powinniśmy mieć ze sobą:

• Kurtkę przeciwdeszczową i zapasowe, ciepłe ubranie (niezależnie od tego, jaka jest pora roku i jaka aktualnie jest pogoda).
• Mapę w wersji papierowej (najlepiej zalaminowaną).
• GPS/kompas/telefon z odpowiednią aplikacją oraz powerbank.
• Odpowiedni zapas jedzenia i wody.
• Termos.
• Czołówka (lampka nakładana na głowę).
• Wygodne, dopasowane do górskich warunków buty (zazwyczaj z wysoką cholewką).
• Apteczkę z podstawowym wyposażeniem.
• Termiczny koc ratunkowy.
• Dodatki (czapka zimowa/letnia, rękawiczki, krem do opalania, okulary przeciwsłoneczne).
• W przypadku wielodniowych wędrówek: namiot, śpiwór, karimatę, tabletki do oczyszczania wody, zapalniczkę.

Pomocne mogą być także kijki trekkingowe. Odciążają kolana podczas strony zejść oraz pomagają w równomiernym rozłożeniu ciężaru podczas ostrych podejść. W przypadku zimowych wędrówek do tej listy należy dodać detektor lawinowy oraz łopatę lawinową. Od razu po wejściu na szlak należy włączyć detektor na tryb nadawania i umieścić go bezpośrednio przy ciele. Jeśli lawina porwie nasz plecak, a w nim schowany będzie detektor, to ratownicy będą szukać poszkodowanego w złym miejscu, co zmniejsza szanse na przeżycie.

Zagrożenia w górach i ich konsekwencje - jak się do nich przygotować?

Częścią przygotowań powinno być wykupienie indywidualnego ubezpieczenia górskiego - niezależnie od tego, czy wybieramy się w łagodne Bieszczady, czy w wysokie Tatry. W Polsce górskie akcje ratownicze są bezpłatne, jednak w przypadku długoterminowych skutków wypadków (np. trwałego lub czasowego uszczerbku na zdrowiu) przyda się ubezpieczenie NNW. Ponadto trzeba pamiętać, że bez ubezpieczenia w innych krajach za ratunek będziemy musieli zapłacić z własnej kieszeni.

Warto mieć to na uwadze zwłaszcza podczas pokonywania szlaków granicznych - jeśli do wypadku dojdzie np. po słowackiej stronie, to będzie się wiązać z dużymi kosztami. Samo uruchomienie śmigłowca Horskiej Záchrannej Služby to obciążenie w wysokości 2000 euro (dla ratowanego). Tego kosztu można uniknąć, jeśli posiadamy ubezpieczenie turystyczne z odpowiednim zakresem.

Ubezpieczenie w góry trzeba dobrać także pod względem planowanej aktywności. Polisa obejmująca standardowe zagrożenia podczas zwykłych wędrówek będzie tańsza niż ubezpieczenie zawierające sporty ekstremalne (np. wspinaczkę). Najbardziej podstawowe ubezpieczenie górskie można kupić często tuż przed samym wejściem na szlak. Jest ono sprzedawane wraz z biletami (dotyczy to m.in. większości szlaków turystycznych na Słowacji) i kosztuje średnio do 3 euro za dzień. Zawiera w sobie koszty ewentualnej akcji ratowniczej i leczenia. Jednak to na tyle okrojona oferta, że uzupełnienie jej dedykowanym ubezpieczeniem od wybranego TU jest zawsze wskazane.