Czy warto szczepić się na grypę?

W naszym kraju niemalże co roku od nowa pojawia się dyskusja na temat tego, czy warto szczepić się na grypę. Jedni uważają, że tak, inni natomiast, że szczepionki nie chronią przed zachorowaniem i powodują złe samopoczucie po ich podaniu. Niektórzy też twierdzą, że pandemia Covid-19 "zlikwidowała" grypę, co oczywiście nie jest prawdą. Noszenie maseczek mogło jedynie ograniczyć jej rozprzestrzenianie się i zapewne choroba wróci teraz, gdy restrykcje zostały mocno poluzowane. A to z kolei może oznaczać, że czeka nas kolejny sezon zachorowań na grypę. Czy powinniśmy więc zaszczepić się przeciwko grypie?

Z tego artykułu dowiesz się:

1. Czym jest grypa?
2. Czy grypa jest bardzo zaraźliwa?
3. Jakie są objawy i powikłania grypy?
4. Czy szczepienie chroni przed grypą sezonową?
5. Jakie są inne plusy szczepienia na grypę?
6. Jak się zaszczepić?

Czym jest grypa?

Grypa należy do ostrych chorób zakaźnych. Wywołują ją wirusy grypy, które dostają się do naszych organizmów drogą kropelkową, a czasami także przez kontakt ze skażoną powierzchnią. Dlatego tak ważna jest profilaktyka mycia rąk. Wirus grypy atakuje nabłonek układu oddechowego, gdzie namnaża się i infekuje pozostałe komórki. Niestety infekcji wirusowych nie leczy się w taki sam sposób, jak bakteryjnych. Antybiotyki tu niestety nie pomogą, choć mogą zostać podane, gdy w wyniku zarażenia wirusem dojdzie do silnego nadkażenia bakteryjnego. Antybiotyk nie zabije jednak wirusa. Dlatego też zachorowanie na grypę leczy się w dużej mierze objawowo i lekami antywirusowymi.

Czy grypa jest bardzo zaraźliwa?

Tak. Bardzo często grypą zarażamy się od współpracowników. Niestety w naszym kraju panuje bardzo zły zwyczaj przychodzenia do pracy będąc chorym lub posyłania chorych dzieci do szkół i przedszkoli. A to niestety przekłada się na silny wzrost zachorowań między styczniem a marcem. Jest to tak zwany sezon grypowy. Kichanie, wyrzucanie z siebie kropelek śliny podczas rozmowy, wydmuchiwanie nosa - tak patogen przedostaje się do dróg oddechowych innych osób i powoduje zakażenie wirusem.

Niestety nie tylko osoba z wyraźnymi objawami może zarażać inne. Patogen możemy roznosić nawet dwa dni przed wystąpieniem pierwszych objawów choroby, a następnie przez nawet 7 dni trwania infekcji. W przypadku chorych dzieci roznoszenie choroby trwa znacznie dłużej - nawet 10-14 dni podczas choroby i na 6 dni przed wystąpieniem objawów. Dlatego osoby cierpiące na niedobory odporności, powinny unikać kontaktu z innymi w czasie szczytu zachorowań i zadbać o środki ochronne. Mogą być nimi znane już wszystkim maseczki i oczywiście szczepienie przeciwko grypie.

Objawy i powikłania grypy

Objawy grypy zna zapewne większość z nas. Kaszel, ból gardła i jego zaczerwienienie, katar, bóle mięśni, gorączka, bóle kości i stawów, zmęczenie, bóle w klatce piersiowej, rozbicie, ogólne złe samopoczucie, brak apetytu i łaknienia. Jednak to nie one są tym, co jest najbardziej niebezpieczne. Dużo gorsze są bowiem powikłania grypowe, prowadzące do powstawania poważnych schorzeń, zgonów, a nawet przewlekłej niewydolności narządowej. Jakie z nich są najczęstsze?

• zapalenie płuc, oskrzeli,
• choroby układu nerwowego,
• problemy ze słuchem,
• trwała niewydolność serca, zapalenie mięśnia sercowego,
• uszkodzenia serca, zapalenie osierdzia,
• zespół Reya,
• zespół wstrząsu toksycznego,
• mioglobinuria,
• zapalenie i niewydolność nerek,
• schorzenia naczyniowe mózgu,
• poronienia.

Na wystąpienie powyższych schorzeń narażony jest każdy. Oczywiście w grupie największego ryzyka znajdują się osoby o obniżonej odporności, po przeszczepach, astmatycy, cukrzycy osoby z chorobami serca i nerek czy ogólnie osoby przewlekłe chore i leczące się onkologicznie. Zachorowanie może skończyć się dla nich tragicznie. Jednak równie fatalne skutki mogą spotkać osoby młode i zdrowe. A co jeszcze może spowodować grypa? Na przykład trwałe kalectwo, niezdolność do wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej. Dla niektórych osób następstwem grypy może być przejście na rentę oraz zmaganie się do końca życia z zaburzeniami ze strony układu sercowego czy nerwowego.

Czy szczepienie ochroni przed grypą sezonową?

Zaszczepienie się jest najtańszym sposobem na uniknięcie zachorowania. Lepiej przecież zapobiegać grypie niż chorować i ponosić koszty leczenia. W poszczególnych latach skuteczność szczepień jest inna, w zależności od wariantu wirusa, który dominuje. Średnio skuteczność szczepionek wynosi pomiędzy 40% a 70%. Szczepionka przeciw grypie chroni nie tylko przed zachorowaniem, ale także przed powikłaniami pogrypowymi, ciężkim przebiegiem grypy i hospitalizacją. Niejednokrotnie ratuje zdrowie i życie.

Szczepienia w dużej mierze są polecane osobom po 65 roku życia, u których ryzyko zachorowania i groźnych powikłań jest największe. O szczepieniu powinni jednak pamiętać wszyscy, niezależnie od wieku. Szczepieniem powinny zostać objęte także dzieci, które dłużej roznoszą infekcję, kobiety w ciąży i osoby z grupy ryzyka. O tego rodzaju zabezpieczeniu warto, aby pamiętały także osoby aktywne zawodowo. Chodzi bowiem o to, aby nie tylko uniknąć choroby, ale także ograniczyć rozprzestrzenianie się wirusa.

Szczepienia obniżają liczbę powikłań i zgonów nawet o kilkadziesiąt procent! Dodatkowo, jak już pisaliśmy, ograniczają rozprzestrzenianie się wirusa, co przedkłada się na mniejszą liczbę chorych i mniej obciążone przychodnie i szpitale. Jest to bardzo istotny aspekt ekonomiczny, dzięki któremu dostęp do służby zdrowia nie zostaje ograniczony.

Jakie są inne plusy szczepienia na grypę?

Kwestia zdrowia czy aspekt ekonomiczny to nie jedyne zalety szczepienia. Są też inne, wymierne korzyści tej czynności. Przede wszystkim dorośli nie muszą iść na L4 i pobierać pomniejszonego wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy. Dzieci z kolei nie opuszczają zajęć w szkole i nie generują tym samym zaległości. Mamy tu także aspekt rodzinny - dziadkowie i wnuki nie muszą ograniczać spotkań, w obawie, że dziecko zarazi seniora, który może mieć obniżoną odporność. Jak więc widzimy, szczepienie ma wielowymiarowy aspekt i jest korzystne dla nas i naszych bliskich.

Jak się zaszczepić?

Każdy z nas może skorzystać z programów rządowych lub samorządowych (jeśli aktualnie są dostępne), oferujących darmowe szczepienia. Można też kupić szczepionkę przeciwko grypie w aptece, skonsultować się z lekarzem i za jego zgodą dokonać iniekcji w przychodni. Szczepienia przeciw grypie są też dostępne w ramach polisy zdrowotnej, jeśli oczywiście zdecydujemy się na jej wykupienie. Oczywiście ubezpieczenia oferują o wiele więcej usług, niż tylko oferta szczepień, dlatego warto rozważyć ich zakup. Przydadzą się szczególnie w okresie grypowym, kiedy dostępność do lekarzy jest ograniczona lub zmusza nas do stania w długich kolejkach. Właśnie wtedy skorzystamy z pomocy lekarza prywatnego, dostępnego bez kolejki i za darmo dzięki polisie. Pamiętajmy, że warto się szczepić!

Autor:
Zespół redakcyjny Unilink